Deze tekst verscheen in het magazine Beter! 2015 van zorgverzekeraar VGZ. Ik interviewde mevrouw Van Zoom en maakte op basis van haar antwoorden een schets van een aantal vernieuwende en innovatieve projecten in het Bernhovense ziekenhuis is.
Innovatief en ambitieus, zo mag je de plannen van het Udense Bernhoven gerust noemen. In slechts drie jaar tijd ontwikkelt en implementeert het ziekenhuis een compleet nieuwe manier van werken. Afgelopen januari is het project gestart, onder het enigszins raadselachtige motto ‘Minder zorg door betere zorg’. Tijd voor wat uitleg van Marion van Zoom, programmamanager van de ‘Droom van Bernhoven’.
De Droom van Bernhoven betekent een verandering naar beter werken, vertelt Van Zoom. “Medewerkers verdelen hun taken anders, krijgen meer tijd om beter naar de patiënt te kijken, en kunnen meer overleggen met de patiënt. Zo willen we de zorg die Bernhoven levert en de manier waarop wij dat doen verbeteren.” Om dat te bereiken heeft het ziekenhuis meer dan honderd plannen gemaakt, en dat is een unieke manier om een verandering als deze door te voeren. “Meestal verlopen dit soort trajecten voorzichtig, stukje bij beetje. Maar we willen in Bernhoven graag laten zien dat het anders kan. Van dromen naar doen.”
Bernhoven hield rekening met weerstand en andere obstakels, zegt Van Zoom. “Dat is de natuurlijke reactie op verandering. Maar ik merk dit eerste halfjaar al dat er beweging in de organisatie zit, dat er iets in het bewustzijn is veranderd. Er gebeurt veel, er staat veel op het spel en het is allemaal erg complex. Het is daarom wel fijn om te merken dat we positieve reacties krijgen. Dat geeft goede hoop voor de rest van het project.”
Voor tussentijdse conclusies vindt Van Zoom het nog te vroeg. “Ik ben positief gestemd, maar we zijn pas een halfjaar onderweg. Er zijn nu 35 vernieuwingsinitiatieven geïntroduceerd, dus we zijn nog niet eens op de helft van de honderd die het er aan het eind van 2015 zullen zijn.” Wel wil Van Zoom enkele van de initiatieven voor ons toelichten. Wat houdt de Droom van Bernhoven nu eigenlijk concreet in?
“Een van de speerpunten van de Droom is de spoedeisende hulp. Hier staan te allen tijde een chirurg, een cardioloog en een internist. Patiënten die dat nodig hebben worden dus direct gezien door een specialist. Dat is voor hen prettiger, maar voor ons ook. Het scheelt ons later in de week namelijk weer een afspraak op de poli. Bovendien scheelt het tijd, want met drie ervaren specialisten aan de poort is de selectie optimaal.”
“Ik ben erg trots op de rol die we patiënten geven in deze nieuwe manier van werken. We zijn er altijd maar van uitgegaan dat een patiënt zo lang mogelijk behandeld moet worden. Maar we hebben ons nooit echt afgevraagd wat die patiënt wil. Wij gaan vanaf nu echt in gesprek met de patiënt en gaan samen de beslissing over de te volgen behandeling nemen. Want of iemand van 85 met een ernstige vorm van kanker nog allerlei chemotherapie moet ondergaan ligt niet zomaar voor de hand. Die patiënt kan zelf een heel andere beslissing nemen.
“Voor liesbreuken hebben we een heuse ‘liesbreukstraat’ ingericht. Wie ’s ochtends binnenkomt, wordt dezelfde dag nog geopereerd. Alles staat klaar zodat de chirurgen vlot en efficiënt de operaties kunnen doen. Dat leek lopendebandwerk voor de chirurgen, maar zij zijn nu al erg enthousiast. De chirurgen komen, net als de meeste andere medewerkers van het ziekenhuis, tot het inzicht dat gestroomlijnd werken uiteindelijk het meest oplevert. Voor de medewerkers zelf, voor het ziekenhuis, voor de zorgverzekeraars, maar vooral voor de patiënten zelf.”
“Patiënten die door onze cardioloog zijn behandeld en beter zijn verklaard, gaan voor nacontroles en jaarbezoeken naar de huisarts. Vroeger kwamen ze daarvoor terug bij de cardioloog. Waarom dat gebeurde? Niemand wist het echt – het zat nu eenmaal zo in het systeem. Het is echter niet nodig, want de huisarts levert uitstekende zorg op dit gebied.”
In 2014 is Coöperatie VGZ het project ‘leertuinen’ gestart. Met dit project wil Coöperatie VGZ kansrijke innovaties in de zorg ondersteunen. De Droom van Bernhoven is een van deze leertuinen (in samenwerking met CZ). De kanteling die Bernhoven probeert te bewerkstelligen, sluit aan bij de doelstelling van Coöperatie VGZ: goede en doelmatige zorg realiseren, zodat de zorg ook in de toekomst betaalbaar blijft. Binnen de leertuin zijn financiële afspraken gemaakt, zodat Bernhoven vrij kan innoveren zonder financieel risico te lopen.